Kościół w Dąbrowicy

Z przeszłości Dąbrowicy i tamtejszego Kościoła

W XIXw. właścicielami Dąbrowej Góry – Eichberg – byli członkowie rodziny Decker, których herby rodowe zachowały się do dzisiaj.

Dnia 1 listopada 1896r. doszło do tragedii, bowiem w czesie polowania zginął syn właściciela – Hans Rudolf Georg Emil von Decker. Miał on 25 lat życia.

Ojciec zbudował mu wspaniały grobowiec z granitu, a na nim umieszczono naturalnej wielkości jelenia z krzyżem między rogami, wykonanego z brązu przez wybitnego rzeźbiarza Torwaldsena. Na tablicy z czarnego granitu umieszczono dane personalne. (W 1955r. dwaj mieszkańcy Wojanowa i Trzcińska zniszczyli ogrodzenie grobowca, a okaz jelenia zamienili na złom – zostali ukarani półtorarocznym więzieniem).

Trzy lata później właściciel wydzielił z swoich gruntów teren i własnym sumptem zbudował świątynię dla potrzeb miejscowej ludności, oddając ją pod zarząd protestanckiego ”kościoła łaski” w Jeleniej Górze. Mieszkańcy byli w większości ewangelikami. Według schematyzmu diecezji wrocławskiej z 1907 r. w Dąbrowicy mieszkało 445 osób protestantów i 38 katolików. (Handbuch des Bistums Breslau und seines Delegatur – Bezirks fur das Jahr 1907. Breslau 1907.)

Kościół budowano dwa lata, bowiem nad wejściem do zakrystii wykuto napis daty budowy: 1899-1900, zachowany do naszych czasów.

W Dąbrowicy była też kaplica w parku przy fabryce, którą po wybudowaniu kościoła przeznaczono na przedszkole i mieszkanie dla personelu. Była także piękna kaplica neogotycka, wybudowana w 1880r. na cmentarzu,w której umieszczono marmurowy wizerunek Chrystusa na Krzyżu.

Mieszkańcy Dąbrowicy w 1920 r. ufundowali dwa dzwony spiżowe, jako wotum wdzięczności za ocalenie w czasie I wojny światowej.

Podczas okupacji hitlerowskiej wielu Polaków przebywało na pracach przymusowych. Po zakończeniu wojny pozostali oni na miejscu, inni przybyli jako repatrianci. Otrzymali oni klucze do kościoła od niemieckiego kościelnego Schneidera.

Ks. Tadeusz Kubik, pijar z Cieplic Śl., poświęcił świątynię i w ten sposób katolicy stali się jej właścicielami. Z posługą duszpasterską przybywali księża z Jeleniej Góry, Cieplic, Maciejowej i Łomnicy. Dyrektor papierni dbał o obsługę kościoła i transport dla duszpasterza. Administracyjnie Dąbrowica należała do parafii Łomnica. Dnia 22 XI 1962r. Wrocławska Kuria Arcybiskupia przekazała kościół dąbrowicki parafii św. Krzyża w Jeleniej Górze.

Oto treść pisma kurialnego: 

Przewielebny
Ksiądz Proboszcz Piotr Rybicki
Administrator Parafii p.w. Św. Krzyża
w Jeleniej Górze

W wykonaniu dekretu powizytacyjnego donoszę niniejszym, że ks. Franciszek Madeja przekazuje administrację kościoła oraz osiedla w Dąbrowicy Administratorowi Parafii pod wezw. Św. Krzyża w Jeleniej Górze. Kuria zaś udziela władzy każdorazowemu administratorowi parafii oraz księżom wikarym tej Parafii do błogosławieństwa związków małżeńskich w kościele w Dąbrowicy wiernych zarówno z osiedla jak i samej Dąbrowicy.

Polecamy objęcie w zarząd tego kościoła i przystosowanie go do nauki religii oraz objęcie całego duszpasterstwa.

Polecamy odprawianie tam w każdą niedzielę i święto nakazane po dwie Msze św. oraz częściej w tygodniu i nabożeństw popołudniowych i wieczornych.

W przypadku konieczności gotowi jesteśmy przydzielić do Parafii Św. Krzyża jeszcze jednego wikarego.

Pierwszą Mszę św. w Dąbrowicy odprawił ks. Pagieła 29 listopada o godz. 7 rano a o godzninie 11 celebrował sumę. Ze względu na brak salki katechetycznej, musiał uczyć w kościele. Dopiero po roku ks. Piotr Rybicki wraz z ks. Dominikiem Kostialem, dziekanem jeleniogórskim, odbyli wizytację nauki religii i wysunęli propozycję budowy salki katechetycznej.

W 1963 r. stan świątyni dąbrowickiej był następujący: ściany zewnętrzne były zniszczone przez zacieki, na ołtarzu były dwa obrusy, cztery lichtarze, w zakrystii stary kielich, trzy ornaty, skromna monstrancja i zniszczona kapa. Miejscowa kaplica była zdewastowana, waliło się sklepienie.

Mimo zimy – 8 grudnia 1963 r. ks. Pagieła rozpoczął remont kaplicy. Ustawiono w niej granitowy ołtarz, wprowadzono instalację elektryczną a figurę Matki Bożej Królowej Świata poświęcił ks. Paweł Latusek, sufragan wrocławski. W 1966 r. przebudowano wejście do kościoła. Na frontowej ścianie umieszczono wymienianą wyżej figurę NMP. Jest ona kopią rzeźby, znajdującej się w ogrodzie Seminarium Duchownego we Wrocławiu. Została wykonana w Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych we Wrocławiu. W 1967r. przystąpiono do remontu kościoła. Zakupiono nowe żyrandole a w prezbiterium wykonano nową boazerię. Równocześnie przeprowadzono wymianę okien w wieży i instalację krzyża i oświetlenia.

Ks. Biskup Paweł Latusek poświęcił stacje Drogi Krzyżowej, wykonane dla uczczenia Tysiąclecia Chrztu Polski. W 1969r. zainstalowano organy dla kościoła. W 1972r. przed wejściem do kościoła dobudowano przedsionek. Dwa lata później sprawiono nowe tabernakulum.(W lipcu 1981r. złodzieje skradli dwa kielichy, monstrancję, dwa kandelabry i duży zegar.)

Dnia 1 V 1970r. reerygowano parafię Wojanów z siedzibą w Dąbrowicy. Dopiero jednak we wrześniu 1975 r. władze wojewódzkie zatwierdziły proboszcza.

Początek i rozwój kultu kopii Obrazu Jasnogórskiego w Dąbrowicy

Fundatorem kopii obrazu Pani Jasnogórskiej w świątyni dąbrowickiej był ks. Adam Habrat, „wielki czciciel Matki Bożej Częstochowskiej”. Dokonał tego w 1953r. umieszczając obraz w ołtarzu głównym. Jego słowa „zobaczycie Matka Boża tutaj będzie ściągać wielu ludzi do siebie, dostaniecie tu własnego księdza”- mieszkańcy Dąbrowicy dobrze zapamiętali.

Dziesięć lat póżniej, w dniach 23 -24 czerwca odbyła się Peregrynacja kopii obrazu jasnogórskiego w Dąbrowicy, aczkolwiek miejscowość nie była jeszcze parafią. Tygodniowe rekolekcje przygotowawcze przeprowadzili oo. redemptoryści. Obraz przybył z parafii Janowice Wielkie i został zainstalowany na wzgórzu za kościołem, gdzie zbudowano odpowiedni ołtarz. Główną Mszę św. celebrował i kazanie wygłosił ks. biskup Paweł Latusek. Powiedział on wówczas do młodego duszpasterza: „zobaczysz, tu będzie miejsce JEJ czci – sanktuarium”. Przez całą noc trwało czuwanie na wzgórzu. Wieczorem – 24 czerwca obraz powędrował do parafii Kaczorów.

Uroczystość peregrynacyjna stała się początkiem kultu obrazu Czarnej Madonny w Dąbrowicy. Obchodzono uroczyście rocznice peregrynacji, zapraszając często wrocławskich hierarchów. W 1965r. – w rocznicę do Dąbrowicy przybył ks. biskup Paweł Latusek, który stał się największym przyjacielem nowopowstałego sanktuarium. Na X- lecie peregrynacji wiernych przygotowali poprzez tygodniowe rekolekcje oo. redemptoryści z Głogowa. Podobnie świętowano XV- lecie peregrynacji poprzez tygodniowe rekolekcje, prowadzone przez oo. sercanów z Polanicy Zdrój. Głównym uroczystościom przewodniczył ks. biskup Wincenty Urban, sufragan wrocławski, wielki czciciel Maryi. W uroczystościach rocznicowych brali udział: ks. biskup Adam Dyczkowski /1979r./ ks. prałat Stanisław Pietraszko, ks. dziekan Franciszek Madeja.

W związku z napływem pielgrzymów uporządkowano teren na wzgórzu za kościołem, wznosząc tam kaplicę. Dnia 22 maja 1966r. ks. biskup Paweł Latusek poświęcił obraz Matki Bożej Częstochowskiej – Wędrującej po rodzinach, który umieszczono w kaplicy. W marcu milenijnego roku ks. arcybiskup Bolesław Kominek, ordynariusz wrocławski, poświęcił grotę Matki Bożej z Lourdes. Wykonali ją parafianie w dole, gdzie w 1899 r. wybierano kamień na budowę kościoła. W ten sposób powstały trzy obiekty, związane z ruchem pątniczym: świątynia z obrazem Czarnej Madonny, kaplica na wzgórzu i grota. W latach następnych zbudowano grotę Fatimską, kaplicę Zwiastowania i kaplicę MIłosierdzia Bożego.

Pielgrzymki do Dąbrowicy

Typowym elementem ściśle związanym z sanktuarium jest pielgrzymka – wędrówka pątników do miejsc kultu religijnego. Jest ona wyrazem pobożności wiernych. Zawiera w sobie głębokie znaczenie religijne i psychologiczne. Angażuje całego człowieka i umacnia więzy wspólnotowe.

Do Sanktuarium Pani Dąbrowickiej ściągają pielgrzymki przede wszystkim z okolic parafii Kotliny Jeleniogórskiej. Przybywają przede wszystkim na uroczystości odpustowe. Prawie każdego roku na czele pieszej pielgrzymki parafian kroczył ks.dziekan Franciszek Madeja z Łomnicy. Liczne pielgrzymki organizował ks. pułkownik Wilhelm Franciszek Kubsz, podczas swego duszpasterzowania w parafii garnizonowej p.w. św. Krzyża w Jeleniej Górze.

Np. na uroczystość odpustową w 1977 r., której przewodniczył ks. biskup Wincenty Urban, przybyły pielgrzymki z: Jeleniej Góry, Łomnicy, Maciejowej, Karpnik, Cieplic, Karpacza, Miłkowa, Mysłakowic, Janowic Wielkich i Wlenia.

Wśród pątników do Pani Dąbrowickiej znaleźli się klerycy wrocławskiego Seminarium Duchownego. Przybywali oni do Dąbrowicy z okazji modlitw o powołania kapłańskie. W latach 1975-76 pielgrzymce przewodniczył ks. Jan Janowski, ojciec duchowny, były wikariusz parafii św. Krzyża w Jeleniej Górze. Dnia 6 maja 1984r. sanktuarium nawiedzili klerycy oo. sercanów z Wrocławia. W kronice parafialnej zapisano fragment listu kleryków wrocławskich: ”Serdecznie dziękujemy za miłą gościnę w czasie naszej pielgrzymki na Święte Wzgórze Dąbrowickie – przed Oblicze Matki Bożej Częstochowskiej. Długo jeszcze będziemy wspominać te niezapomniane chwile spędzone w miejscowości, gdzie Matka Boża Pani Jasnogórska darzy swój lud łaskami…”

Częstymi pątnikami byli kuracjusze z cieplickich sanatoriów. Przyjeżdżali oni grupowo, pojedynczo, by pokłonić się Pani Kotliny Jeleniogórskiej. Odnotowano też kilka pielgrzymek dzieci I – Komunijnych, które z rodzicami i katechetami przybywały by podziękować Matce Bożej za Chrystusa Eucharystycznego. Najwięcej było ich z Lubania Śl.-przewodniczyły im tamtejsze siostry magdalenki.

W 1987r. w uroczystość św. Franciszka z Asyżu w Dądrowicy zakończył się Rajd Świata Pracy, któremu przewodził ks. Stanisław Boczoń. Wzięło w nim udział 250 robotników z Lubania Śl., Wałbrzycha i Jeleniej Góry. Po Mszy św., sprawowanej przez kustosza sanktuarium, odbyła się godzina piosenki religijnej i patriotycznej.